Vermeting van Frans eiken balkhout

In dit houtverhaal leggen we uit hoe Frans eiken balken vermeten worden. Met vermeten bedoelen het bepalen van het volume in m³. Dit is de gebruikelijke eenheid bij Frans eiken. De prijzen van Frans eiken worden in m³ bepaald. Uitgangspunt is dat de kopmaten van een bundel of pakket gelijk zijn. Voor de berekening van het volume van balkhout maakt het niet uit of de balken vers gezaagd of aangedroogd zijn. Wij denken dat eikenhout met een dikte van minimaal 60 mm en een breedte van 60 mm balken genoemd kunnen worden.

Vermeting van een pak balkhout met  dezelfde lengten
Hierbij wordt de kopmaat (breedte en dikte in m) bepaald. Ook wordt de lengte (in m) gemeten en het aantal dat in het pakket zit geteld.

Het volume van het pakket wordt dan:  breedte x dikte x lengte x aantal = volume in m³.

Als lengte wordt de factureerlengte genomen. Dat is de lengte die is afgesproken. Meestal is er in een pakket overmaat d.w.z. zeggen zijn de planken iets langer dan wordt gefactureerd.

Vermeting van een pak balkhout met verschillende lengten
Dit is de situatie dat de balken met dezelfde kopmaat in een pak verschillende lengten hebben. Hier onderscheiden we twee situaties:

1. Balken met kleinere kopmaten, dikte en breedten zijn kleiner dan 120 mm: wanneer de lengten variëren van bijvoorbeeld 220 cm t/m 250 cm, dan wordt een gemiddelde lengte genomen.  En is de bepaling van het volume gelijk als de vermeting van een pak balkhout met dezelfde lengte.
2. Dit is de situatie wanneer er lengten verschillen bestaan in een pak hout. Bij breedten en/of dikten groter dan 120 mm worden de balken individueel opgemeten. De reden hiervan is dat het voor de zagerij of klant ongunstig kan zijn om met de gemiddelde lengte te werken. Meestal zijn de lengteverschillen in een pak niet meer dan 40 – 50 cm (foto 2). De volumes van de inviduele balken worden bij elkaar opgeteld om het volume van een pak te bepalen. Het volume van een balk wordt op dezelfde wijze bepaald als het volume van een pak, alleen is het aantal een.

Foto 2: Frans eiken balkhout met een kopmaat van 20 x 20 cm.

Overmaat in dikte, breedte en lengte
Meestal krijg je bij de aankoop van balkhout geen grote overmaat (maat bovenop de factuurmaat) in de dikte en breedte omdat het hout niet kunstmatig gedroogd kan worden.
Lengteovermaat verschilt van zagerij: sommige zagerijen geven een paar cm andere geven 20 cm extra.Reductie van de lengte door gebreken
Soms bevinden zich ernstige gebreken op het einde van een balk zoals diepe scheuren, overmatig wan (zie fotot 2) of bruinrot. Meestal wordt de lengte dan gereduceerd en deze niet meetelt in het volume. De reductie is afhankelijk van de grootte van het gebrek.