Wat betekent de “dichtheid” van een houtsoort en waarom is dat belangrijk?
De dichtheid of volumieke massa is eigenlijk niets meer dan het gewicht per bepaalde eenheid van een materiaal. Bij hout hebben we het vooral over kubieke meters: m³. De dichtheid wordt dan aangeduid als kilogram per kubieke meter oftewel kg/m³. Eikenhout heeft bijvoorbeeld een dichtheid van ongeveer 750 kg/m³ bij een vochtpercentage van 12%. Het is belangrijk om het vochtpercentage te noemen als de dichtheid genoemd wordt, aangezien er altijd wat vocht aanwezig is in het hout, en dat vocht heeft natuurlijk ook gewicht. De “echte” dichtheid van hout is dus eigenlijk het aantal kg/m³ bij een vochtpercentage van 0% aangezien er dan geen vocht meer in het hout zit.
De dichtheid geeft dus het gewicht van het hout aan. Een eiken plank weegt meer dan een plank met dezelfde afmetingen van populierenhout, omdat populierenhout een minder hoge dichtheid heeft (ongeveer 400 kg/m³). Het gewicht van een houtsoort kan een grote rol spelen bij de beslissing voor welke soort gekozen wordt in bijvoorbeeld constructies. In tabel 1 staan een aantal voorbeelden van zachthout, hardhout en tropische hardhout soorten.
Tabel 1: dichtheden van verschillende houtsoorten bij 12% vochtgehalte (bron: Houtvademecum)
| Houtsoort | Type | Dichtheid bij 12% vochtgehalte |
| Vuren | Zachthout | 400 kg/m³ |
| Grenen | Zachthout | 550 kg/m³ |
| Iepen | Hardhout | 575 kg/m³ |
| Noten | Hardhout | 600 kg/m³ |
| Iroko | Tropisch hardhout | 660 kg/m³ |
| Sapeli | Tropisch hardhout | 665 kg/m³ |
| Eiken | Hardhout | 750 kg/m³ |
| Padoek | Tropisch hardhout | 750 kg/m³ |
| Olijfhout | Hardhout | 980 kg/m³ |
Vaak is er een relatie tussen de dichtheid van een houtsoort en zijn natuurlijke weerstand tegen bacteriën, schimmels en insecten en andere eigenschappen zoals buigsterkte en hardheid. En hoe dichter een houtsoort, hoe moeilijker het is voor schimmels en insecten om het hout aan te tasten. Echter is het ook zo dat de inhoudsstoffen van hout een grote rol spelen bij deze weerstand. Het is erg houtsoortafhankelijk: beuken is bijvoorbeeld een relatief dichte houtsoort (ongeveer 700 kg/m³) maar heeft geen inhoudsstoffen, waardoor deze houtsoort toch de laagste duurzaamheidsklasse heeft: klasse 5. Aan de andere kant van het spectrum staat bijvoorbeeld Western red cedar, een soort die door zijn inhoudsstoffen en hoge duurzaamheidsklasse heeft en bekend staat als geschikte soort voor buitentoepassingen, hoewel de soort een zeer lage dichtheid heeft van 370 kg/m³. Heb je vragen over welke houtsoort voor welke toepassing het meest geschikt is en waarom, neem dan contact met ons op.